De stad Stockholm, onze laatste stop op deze reis, zou haar beste beentje moeten voorzetten vandaag, want de ontvangst gisteren was niet zo fraai. Om te beginnen duurde het een eeuwigheid voor we van de boot geraakten – mensen kunnen zó traag stappen – en eenmaal uit de terminal moet je dan nog bijna een kilometer wandelen tot aan de bushalte; zoals we al zo vaak hebben gezien op deze reis is ook hier alles ingezet op de auto. Maar dat zou nog niet het einde betekenen van het wandelen met de rugzakken.
De bus bracht ons naar Slussen, een overstappunt voor de metro. Alleen zijn daar, al jaren blijkbaar, grote werken bezig. Het project heet “Nya Slussen” en is een van de grootste infrastructuurprojecten in Zweden. Het omvat meerdere onderdelen die “gericht zijn op waterbeheer, openbaar vervoer, verkeer, stedelijke leefbaarheid en klimaatadaptatie”. De voorbereidende studies dateren al van 2009 en in 2016 zijn de werken dan gestart. De bedoeling was dat het in 2022 zou klaar zijn, maar intussen is de datum al verscheidene keren opgeschoven – er wordt nu gesproken van 2027.
Concreet betekende dat voor ons wel dat we op een tijdelijke bushalte werden afgezet, en dat we dan opnieuw bijna een kilometer moesten wandelen om uiteindelijk bij de metro te belanden. Daarbij moet je dan langs een halve bouwwerf en via tijdelijke trappen over of onder bouwplaatsen wandelen. Geen aangename ontvangst dus.
Het weer vanmorgen was ook maar wisselvallig, met veel grijze bewolking, wat ook al niet zo’n best beeld geeft van de stad. We begonnen een lange wandeling door het centrum aan het Centraal Station en liepen via de Kungsträdgården en het Riksdagshuset naar Gamla Stan, het oudste stadsdeel van Stockholm.
Op Gamla Stan ligt ook het Kungliga Slottet (Koninklijk Paleis), een van Europa’s grootste paleizen. De koning en de koningin wonen er niet meer (zij verkozen een meer discreet en comfortabeler paleis op een minder toeristisch eiland), maar ze hebben er nog altijd hun kantoor, en het gebouw is regelmatig het toneel van officiële manifestaties. Het paleis telt 608 zalen verdeeld over zeven verdiepingen. Je kan er een aantal van bezoeken en er is zelfs een app om je wegwijs te maken. Maar die opzet was voor mij allerminst geslaagd: de app was allesbehalve duidelijk en de volgorde van de zalen zoals je die moet volgen komt niet overeen met de volgorde van de audioguide in de app.
Gamla Stan dateert uit de 13e eeuw, met documenten die teruggaan tot 1252 toen Stockholm werd gesticht door Birger Jarl. In de Middeleeuwen was dit het belangrijkste handels- en bestuurlijke centrum van Zweden. Het staat bekend om smalle, kronkelige kasseienstraatjes en kleurrijke middeleeuwse panden in Noord-Duitse stijl met Zuid-Europese kleuren (oranje en geel). Waar ik niet op gerekend had, was dat het ook één grote tourist trap is. Hele hordes toeristen worden met bussen afgezet en overspoelen dan dit stadsdeel. Ik had Café Schweizer geselecteerd om te lunchen, maar dat bleek dus geen goed idee. Volgens hun website staat dat Café Schweizer “bekend [staat] om zijn charmante, historisch aandoende inrichting en de kenmerkende etalage vol met verse bloemen en fruit, vooral sinaasappels. Binnen vind je een gezellige, authentieke sfeer met een vleugje artistieke flair”. Wij vonden binnen vooral veel lawaai, veel toeristen en een wat bedompte sfeer. Lunchen daar zagen we dus niet zitten. Ook een alternatief, Grillska Huset, bleek een tourist trap. Gelukkig vonden we via Google Maps dan Skeppsbro bageri waar we buiten op een terrasje in wat rustigere omstandigheden een laxsmörgås konden eten, een typisch broodje met zalm.
Na nog wat verder doorworstelen van hordes toeristen kwamen we in de Storkyrkan, officieel bekend als de kathedraal van Stockholm of Sankt Nikolai kyrka. Hier vinden de koninklijke huwelijken en kroningen plaats. De bouw begon rond 1279 en de inwijding volgde in 1306. De buitenkant is niet erg de moeite waard, maar binnenin valt wel wat te zien. Het meest opmerkelijke is de beeldengroep van de Heilige Joris die de draak verslaat, ter herdenking van de Zweedse overwinning op de Denen (de draak) in de Slag bij Brunkeberg, in 1471. Het is een houtsculptuur van Bernt Notke, meesterbeeld houwer uit Lübeck en wordt beschouwd als een van de topstukken van de Noord-Europese middeleeuwse beeldhouwkunst. Verder is er een zilveren altaarstuk, zijn er speciale plaatsen voor de koning en de koningin en is er een barokke preekstoel uit 1703.
Om 16u had ik een gegidste rondleiding geboekt in het Stadshuset, de enige manier om de zalen binnenin te kunnen zien. Het stadhuis, met zijn koperen daken en rode baksteen, is een van de grote blikvangers van de stad. Het werd tussen 1911 en 1923 gebouwd en heeft een sobere vierkante hoektoren van106 m hoog met een koepel met daarop drie vergulde kronen, het symbool van Zweden. Binnenin is de weelderigste zaal de Gyllene Salen (Gouden Zaal), bezaaid met 18,6 miljoen stukjes glas en bladgoud van kunstenaar Einar Forseth. Elk jaar gaan in deze zaal de Nobelprijswinnaars, Koninklijke Hoogheden en gasten dansen na het diner in de Blauwe zaal van het stadhuis ter gelegenheid van de uitreiking van de Nobelprijzen.
We besloten de dag met het zicht vanop Skinnarviksberget, het hoogste natuurlijke punt van Stockholm. De top ligt 53 meter boven de zeespiegel, je hebt er dus panoramische uitzichten over de stad. De plek schijnt ook erg populair te zijn bij zonsondergang, maar zo lang zijn we niet gebleven 🙂
Intussen was de hemel wel opengetrokken en scheen de zon, en dus kon de stad ons al iets meer bekoren. Al haalt Stockholm voorlopig helemaal nog niet het niveau van Helsinki. De stad heeft nog 2 dagen om ons echt te overtuigen…